Baglantilar


26 Haziran 2008
Kategori: Genel

VDSL2 Nedir? Vdsl2. Hakkında…

Önce “Turbo ADSL” ile uyuduk; şimdi VDSL lafları ortalıkta dolanıyor.

Benim sınırsız 1Mbit olması gereken “turbo” ADSL’im, günün %95′inde, 512 K’nın bile altında. Zaman zaman 10 K ile Download yapabiliyorum; ama haklarını yemeyeyim; birkaç kez 84 k’yı filan gördüm.

Türk Telekom, “kardeş, neden bu böyle yavaş, turbonun türbini rektifiye mi istiyor?” diyenlere “kardeşim beleş bulunca hepiniz asıldınız, yetmiyor” gibisinden açıklamalar yapıyormuş. Ben arama zahmetine bile girmedim şahsen, orada oturan ve sadece “belli formattaki” sorulara “öntanımlı cevaplar” veren call center çalışanının derdime deva olacağını düşünmedim.

Neden olmuyor derseniz, bunun iki tarafı var. Birincisi, kablo kalitemiz ADSL için bile düşük, yetersiz. Ama en önemlisi, yurtdışı çıkışımız komik derecede kısıtlı. Sadece rapidshare’in bant genişliği, toplam Türkiye çıkışının iki katı filan.

Bu dediğimi biryere yazın: Türk Telekom’un derdi, hızlı Internet sağlamak filan değil. VDSL ile yapmak istedikleri, IP TV’ye geçişi sağlamak. IP TV’yi Aydın Doğan getirmek istiyor, daha da fazla Bir şey söylemeye gerek yok herhalde! Aslında 8 Mbit gibi hızlara çıkmak ADSL2 ile mümkün; VDSL’e filan gerek yok. Buna rağmen, daha kotalı ve 1 Mbit gibi uyduruk hızlarla bile yerlerde sürünen yurtdışı çıkışının VDSL ile nakavt olacağını tahmin etmek hiç de zor değil. Ama dediğim gibi, VDSL , IP TV için gerekli ve adamların yurtdışı çıkışını ve Internet kullanıcısını iplemediği şu günkü manzaradan söyleyebiliriz. Eğer VDSL yerine, ADSL hizmetini iyileştirseler ve yurtdışı çıkış kapasitesini arttırsalardı, Internet kullanıcıları rahatlayacaktı.

VDSL gelirse, çok samimi söylüyorum, ayvayı yedik. Bunun tek getirisi, yurtiçinde hosting hizmeti sağlayan firmalara olur. Zaten, Türk Telekom 2-3 senedir, sessiz sedasız hosting hizmeti satıyor. Böylece, Internet’i sansür altına almaları da daha kolay hale gelecektir. Dikkat eden kaç kişi vardır bilmiyorum ama Türk Telekom da “sansür altyapısını” geliştirdi. Eskiden DNS üzerinden engelleme yapıyor ve OpenDNS gibi servislerle bu engeli aşıyorduk. Şimdiyse, direk portları kapatıyorlar. VDSL vatana millete hayırlı olsun!

VDSL2, ilk etapta 30Mbit hızla gelecek. Türk Telekom, VDSL2 ile birlikte, Internet bağlantı ücretlerinin “düşeceğini” müjdelemiş. Ama kotalar yerinde olduğu için sorun yok; yani artık kotalı ADSL kullananlar, daha hızlı yaşayıp daha genç ölecekler; tek fark, defin ücretlerinin biraz daha ucuz olacak olması.

VDSL2 ve altyapı sorunu

VDSL’in en büyük sorunu, 55 Mbit hıza çıkıldığında, santralle verinin aktarılacağı mesafenin 300 metreyi geçemiyor olması. Aslına bakarsanız, bu kısıtlama, bu kadar yoğun olmasa da, ADSL’de de var. Gerek ADSL, gerek VDSL2 bakır telefon kablolarını kullanıyor; ancak mesafeyi artırmak için, alıcı ile verici (santral ve Internet kullanıcısının modemi diyebiliriz) arasına fiber optik kablo döşeniyor. Fiber optik kablodaki kayıplar çok daha az olduğundan, iletim mesafesi bu şekilde artırılabiliyor. Yoksa sadece bakır kablo ile, ADSL’de 1 Mbit bağlantı bile, 1 km ile sınırlı. (Rakamları yaklaşık olarak veriyorum; zira hava sıcaklığı bile bu mesafeyi ve hızı etkileyen bir faktör)

Hal böyle olunca, Türk Telekom, VDSL2 portlarını satabilmek için birçok yerde fiber optik kablo döşemek zorunda kalacak. Aslında büyük şehirlerde altyapı söylenildiği kadar kötü değil; özellikle de zengin, Internet kullanıcısının yoğun ve kümelenmiş olduğu bölgelerde. Yine de, mevcut altyapı doğru dürüst ADSL / ADSL2 hizmeti sağlamak için bile yeterli değil; bütün bu verilerin ışığında, en azından 2008′in başını baz alarak, ben ancak 500 metre yarıçaplı bir alanda VDSL2 hizmetine geçilebileceğini, ancak altyapının iyileşmesi ile bu mesafenin artabileceğini düşünüyorum.

Yalnız, IP TV dengeyi biraz bozabilir. Örneğin, IP TV hizmeti almak isteyen bir blok, belli bir altyapı maliyetini üstlenmeye razı olursa ve VDSL limitlerinin çok fazla dışında değilse, bu bloğa VDSL gelebilir. Zira, Aydın Doğan’ın özellikle Digitürk’ü bertaraf etmek için bu oyunu çok hırslı oynayacağını düşünebiliriz.

VDSL ne zaman çıkacak?

Türk Telekom, VDSL2 servisine 2008 Ocak ayında başlayacağını ve ilk etapta 100.000 kişiye servis verebileceklerini basın bülteni ile duyurmuş. Bu basın bültenini, teknik bilgileri filan olmayan gazeteler ve onlardan haber çalan haber siteleri, noktasına virgülüne dokunmadan yayınlamışlar. İlk olarak 30 Mbit ile başlayacaklar; teorik sınır 70 Mbit olmasına rağmen, mevcut altyapı dahilinde, aynı binadaki modeme bile 70 Mbit verebileceklerini düşünmüyorum. Yapılmaz da demiyorum, zira bütün bunları parayı bastırdığınızda güzel güzel kuran Siemens, Alcatel gibi şirketler var. Siz paradan haber verin.

Şahsen benim için önemli olan, Türk Telekom’un yurtdışı hat kapasitesi konusunda ne yapacağı. Zira, sadece kapı komşumla 30 Mbit dosya transfer etmek bana Bir şey sağlamıyor; zira ethernet kablosuyla bunun 30 katı hıza şu an erişmiş durumdayım. Ben 1 Mbit’lik bağlantım ile bile zaman zaman ancak 128 K hız görebiliyorsam, VDSL benim için hiçbirşey ifade etmiyor. Önce ADSL’i düzeltsinler; bunun yolu da yurtdışı kapasitesini artırmaktan geçiyor.

Line attenuation değeri, VDSL bana gelirmi…

Modeminizde görebileceğiniz üç parametre, hat kalitenizi bilmek açısından değer taşıyor. Bunlar, SNR Margin, US (Upstream-upload) Line Attenuation ve DS (Downstream, Download) Line Attenuation.

line attenuation vdsl adsl modemLine Attenuation, sinyal kalitesinin dB cinsinden, hat boyunca kaybettiği güç. Kısacası, bu değer ne kadar düşükse, o kadar iyi.

Internet üzerindeki çeşitli kaynaklarda “şu kadar desibelse VDSL sana gelir” gibi yorumlar olsa da, bunların %100 doğru olduğunu söylemek mümkün değil. Örneğin, kritik bir limitte değere sahip olabilirsiniz; oysa yağmur ve aşırı soğuk-sıcak havalarda bu değerler oynayacaktır. Çeyrek desibel farkla, gerekli sinyal kalitesini tutturamayabilirsiniz. Üstelik bu değerler lineer değildir. Yüzde kaç olduğunu söyleyemem ama; 20 db ile 22 db arasındaki fark %10 değil; çok çok daha fazla.

Üstelik, burada işin içine DSLAM’ler filan da girecek (DSLAM’i çok basit olarak, bölgenizde Internet bağlantısını dağıtan router gibi bir ünite olarak tanımlayabiliriz). Türk Telekom, en azından şu anki haliyle farklı donanım ve markalar kullanıyor; sözgelimi 9 dB Edirne Ayşe Kadın’daki DSLAM için yeterliyken, Trabzon Pelitli’deki farklı marka/model bir DSLAM, 8 db gibi daha kuvvetli bir sinyal gerektiriyor olabilir (aslında bu sinyalin gücü değil, sinyaldeki düşme oranı, ama doğal olarak sinyal gücünün bir parametresi olduğundan öyle varsayalım. Sonuçta burası mühendislik fakültesi, ben de elektronik mühendisi değilim!)

ADSL modemleri VDSL ile kullanabilecek miyiz?

zyxel vdsl modemHayır. VDSL modemler genelde 150 dolara yakın fiyatlarla satılıyorlar. Şu an Türkiye’de Zyxel’in VDSL modem sattığını biliyorum. Yurtdışında 100 doların altında modemler oldukça bol; VDSL yaygınlaştıkça daha ucuz ürünler kısa zamanda piyasayı dolduracaktır.

- Bu yazı şu ana kadar 334 kez görüntülendi..
Sizin Yorumunuz



Yazilar iin RSS aboneligi