Codec ile uğraşmadan video oynatabilmenin en kolay yolu, VLC media player sayesinde oynatamadığımız video yok.
Yeni açık kaynaklı medya oynatıcımız Kantaris esas olarak VLC kodlarını ve Bass ses kütüphanesini içeriyor. VLC’den en büyük farkı görünüşünün en son model olması ve çoÄŸu yönden Windows media player‘a benzemesi. Ayrıca yazılıma Apple Movie Trailers ve Last.fm radyosu dahil edilmiÅŸ.
Orjinalinin ÅŸurada bulunduÄŸu bu güzel makaleyi sizlerle dilim döndüğünce paylaÅŸmak istedim. Bu makaleden sonra Linux iÅŸletim sistemlerine özgü yazılan virüslerin neden gözde olmadığını ve böylece neden nadir görüldüğünü daha iyi kavrayabileceksiniz.Tahmini olarak ÅŸuan ortamda 100 ile 500 arası Linux sistemlerine özgü virüs bulunmaktadır. Az sayıda olan Linux virüslerinin hiçbiri ÅŸuana kadar önemli derecede salgın oluÅŸturmamıştır. Sayıları ciddi deÄŸerlere sahip olan Windows iÅŸletim sistemlerine özgü yazılan virüslere göre Linux iÅŸletim sistemlerine özgü virüsler “önemsizdir” denilebilir. Bu durum iki soruyu aklımıza getirmektedir:
Birinci sorumuzun cevabı aslında Windows ve Linux işletim sistemlerinin genel yapıları arasındaki önemli farklılıktan kaynaklanıyor. Çok kullanıcılı yetki sistemi (multi-user access) önemli sayılabilecek virüsleri dahi zararsız kıldığından Linux işletim sistemleri virüslere hiç misafirperver davranmıyor diyebiliriz.
Örnek olarak:
Virüs saldırıları genel olarak kurbanın zararlı betiÄŸi içeren bir mail almasıyla baÅŸlamaktadır. EÄŸer kullanıcı ekteki zararlı kodu çalıştırmaya kalkarsa Windows ortamında kod uygun uzantıyı içeriyorsa sorunsuzca çalışacaktır. Daha da kötüsü, bazı akıllı Windows’a özgü virüsler kullanıcın zararlı betiÄŸi çalıştırmasını bile gerektirmeden Windows ortamının kendisine saÄŸladığı faydalardan(!) yararlanarak kurban postasını okur okumaz çalışabilmektedir. Birçok Windows kullanıcısı (özellikle Windows Xp kullanıcıları) bilgisayarını yerel yönetici hakları ile birlikte kullanmaktadır. Bu nedenle mail yoluyla okuduÄŸunuz bir metindeki ek dosya bütün bir host’un zarar görmesine neden olabilmektedir.
Aynı durumu Linux iÅŸletim sistemleri üzerinde ele alalım. Öncelikle Linux yetki modeline göre mail ile edindiÄŸimiz ek zararlı dosya çalıştırılmayacaktır. Ek dosya çalıştırılabilmesi için “çalıştırılabilir” (execute) yetkisine sahip olmalıdır. Bu nedenle zararlı betiÄŸin sistemde çalışabilmesi için kullanıcın ek dosyayı bilgisayarına kaydedip “çalıştırılabilir” izni vermesi gerekmektedir. Fakat zavallı zararlı betiÄŸimizin kullanıcının kendi kısıtlı yetkileri ile çalıştırılabilmesine izni olduÄŸundan bütün bir host’u etkileme garantisi hala yoktur. Kullanıcımız root (en yüksek haklara sahip ana kullanıcı) haklarıyla çalışan acemi bir kullanıcı olmadığı sürece (ki Linux dağıtımları genellikle buna karşı uyarırlar) zararlı betiÄŸin kullanıcın sistemine etkisi çok kısıtlıdır.
Linux bu denli sağlam bir modele sahip olduğu halde bazı güvenlik uzmanları iki ayrı platform için hala bir tehlikenin olduğuna kanaat getiriyorlar: platformlar arası zararlı betiğin aktarılması. Mail ile edindiğimiz zavallı zararlı betik bizim Linux işletim sistemine sahip bilgisayarımızda kendi haline bir köşede otururken, bir ihtimal olarak arkadaşımızın Windows işletim sistemine sahip olan bilgisayarına bizim tarafımızdan aktarıldığında orada ahkam kesen bir magandaya dönüşebilmektedir. Bu ihtimalin var olduğuna şüphe olmamasına rağmen Linux işletim sistemlerine özgü bir Anti-virüs uygulaması edinilmesini gerektirecek kadar önemli değildir.
Güvenlik uzmanları Anti-virüs sistemlerini Linux iÅŸletim sistemlerine yaymak yerine, güvenlik için harcanan dolar’larını kendileri adına veya yeni oluÅŸan tehlikeleri saymak amaçlı kullanmalıdırlar.
Son olarak, güvenliÄŸin statik (duraÄŸan) bir ürün veya durum olmadığını, hayat zincirine (lifecycle) benzer bir döngüye sahip olan bir süreç olduÄŸunu belirtmek gerekiyor. Birbiriyle hemen hemen aynı deÄŸere sahip olan binlerce teklikeyi ve virüs geliÅŸimdeki eÄŸilimleri düşünün. Özellikle herhangi birinin Linux platformunu etkileyip etkileyemeyeceÄŸini…
En iyi Linux araçları
Linux severlere özel şuradaki sayfada, programlama, grafik tasarımı , imaj düzenleme programları ve sistem yazılımları ile ilgilenenler için en iyi 50 açık kaynak araç bulunuyor.
KDE 4.0 yolunda hızlı adımlar var.
KDE “coenig” kod adında 2. önsürümünü duyurdu.
kde 4.0
Bu sürümde KDE geliÅŸtiricileri son geribildirimleri alıp, hataları düzeltmeyi planlıyorlarmış ve KDE 4.0 sürümünden önce 11 Ocak‘ta son bir önsürüm çıakrtmayı planlıyorlar.
Detaylı bilgiye ve ekran görüntülerine buradan ulaşabilirsiniz.
Gnome‘a geçeli çok olmamıştı kendi açımdan, tam alıştım derken ÅŸimdi birde KDE 4 bambaÅŸka olacak gibi gözüküyor. Merak ediyorum doÄŸrusu..
Merhabalar…
Uzun bir aradan sonra bugün sizler için Windows ve Linux’ u kıyaslamak istiyorum (Yeterince objektif olmaya çalışacağım.):
Öncelikle ÅŸunu söylemek istiyorum: Bu yazının görüntü resmini Pardus (Ulusal Linux Dağıtımı) kullanarak (her Windows dosyasına eriÅŸebildiÄŸim gibi) sabit diskimin Windows bölümünden seçtim. Ama tabii ki Windows’ta böyle bir ÅŸansım yok. O yüzden 80 gb’lık sabit diskimin 25 gb’ını Pardus’a, kalanını Windows Xp’ye ayırdım. Tüm müzik ve resimler (oldukça fazla) Windows bölümümde (mecburen). Bu ÅŸekilde her iki iÅŸletim sisteminden de eriÅŸebiliyorum.
Yani Linux’la Windows üzerindeki her belgeye eriÅŸebilirken Windows’ta bu imkansızdır.
Bu, önemsiz gibi gözüken önemli bir fark olmasına rağmen büyük bir detay değildir.
Bundan sonrasını elimden geldiğimce yorumsuz ve kısaca özetlemeye çalışacağım.
Windows ücretlidir (oldukça dolgun bir ücret), Linux ise tamamen (birkaç istisna dışında) ücretsizdir. İşte bu en büyük farklardan biridir.
(Linux:1-Windows:0)
Windows kapalı kaynak kodludur, Linux açık kaynak kodludur. Açık kaynak kod, tehlike değil, güvendir. İstediğiniz gibi içeriğini değiştirebilir ve kendi ihtiyaçlarınız doğrultusunda adeta modifiye edebilirsiniz. Tabi bu tüm programların da ücretsiz olması demektir (açık kaynak kodlu olanların).
(Linux:2-Windows:0)
Linux için binlerce ve hatta daha fazla program vardır ve bunlar ücretsizdir; fakat Windows için daha fazla program vardır. Çünkü çok büyük bir kullanıcı kitlesi Windows’u tercih ettiÄŸinden yazılımcılar da bu platformu tercih ederler. Fakat bu fark çok hızlı bir ÅŸekilde kapanmaktadır.
(Windows programlarının büyük kısmının ücretli olduğunu bir an için unutursak:)
(Linux:2-Windows:1)
EÄŸer oyuncuysanız Linux sizi pek tatmin etmeyebilir. Nitekim oyunların neredeyse tamamı Windows için tasarlanmaktadır (daha büyük kullanıcı kitlesi sebebiyle). yavaÅŸ yavaÅŸ Linux için tasarlanan oyunlar da vardır. Bunun yanısıra emülatörlerle Linux’te Windows oyunlarını da oynayabilirsiniz. Fakat bu bazen sorunlu ve sıkıcı olur. Unutmamak lazım ki Linux oyun için tasarlanmamıştır (en azından ÅŸimdilik) (oyuncular için özel bir dağıtımı olsa da).
(Linux:2-Windows:2)
Linux’u her ÅŸekilde (açık kaynak kodlu olduÄŸundan) modifiye edebilirsiniz. Çok şık masaüstülerde çalışabilir, çok iÅŸlevsel menüler kurabilirsiniz. Windows’ta bu (inanın) mümkün deÄŸildir. Aero arayüzünü örnek vermek isterseniz cevabım hazır: Linux bunu çoktan yaptı: XGL. Hem de yalnızca alt+tab tarzı pencere geçiÅŸleri vb.’de deÄŸil, çok geniÅŸ bir efekt yelpazesi vardır.
(Linux:3-Windows:2)
Linux tam anlamıyla profesyonellere hitap eder, her ihtiyaçlarını karşılar. Hemen hemen tüm profesyonel yazılımcılar Linux’u tercih eder. Windows bu bakımdan çok geridedir. Tabi Linux, yalnızca profesyonellere deÄŸil, her kesime de hitap eder (Yanlış anlaşılma olmasın.)
(Linux:4-Windows:2)
Linux, Windows’a göre çok daha stabil ve güvenlidir. (BELKÄ° Ä°LERÄ°DE BU KONUYU AYRINTILI OLARAK ELE ALABÄ°LÄ°RÄ°M.) Aylarca, hatta yıllarca stabil bir sürüm, aralık vermeden bilgisayarınızı hatasız çalıştırabilir…
(Linux:5-Windows:2)
Windows’taki her önemli ve sık kullandığımız programın Linux için birden çok karşılığı vardır: OpenOffice vb.
Bu Linux programları, Windows programlarını, açık kaynak kodun etkisiyle hiç bir ticari amaç gütmeden birçok gönüllü yazılımcı sayesinde
her bakımdan geçmektedir.
(Linux:6-Windows:2)
Linux, Windows’tan çok daha hızlı geliÅŸmektedir. Sayısız dağıtım her yıl, her altı ayda bir yeni versiyon çıkarır. Masaüstü yöneticileri devamlı geliÅŸir, programlar devamlı geliÅŸir, çekirdek devamlı geliÅŸir… Windows ise gördüğümüz gibi çok büyük aralıklarla yeni (ticari adıyla) ürün çıkarır. Bu ÅŸekilde devam ederse Linux, Windows’a çok daha büyük bir fark atacaktır. Zira Linux birçok koldan geliÅŸimini oldukça hızlı bir ÅŸekilde sürdürmektedir.
(Linux:7-Windows:2)
Windows’un yeni paketlerinde getirdiÄŸi sidebar, geliÅŸmiÅŸ arama, aero arayüzü gibi devrim ve kilometre taşı niteliÄŸi taşıdığı söylenen birçok yenilik, zaten Linux’te yıllardır var. Hem de inanın çok daha iyileri, çok daha fazla seçenek ve alternatifle. EÄŸer bu yenilikler için Vista’ya geçecekseniz, paranızı cebinize koymanızı ve ücretsiz bir Linux edinmenizi tavsiye ederim.
(Linux:8-Windows:2)
Windows kısmından düzeltiyorum: Pardus’ta “Yayına Al” tuÅŸu çalışmadığından bu yazıyı Windows’tan yayına alacağım. (MÄ°LLÄ°YET BLOG SAYFASINDAN BAHSEDÄ°YORUM.) Aslında komik bir durum. O kadar Linux’u öv, öv… Ama “Objektif olacağım.” demiÅŸtim. O yüzden buna da yer verdim. Fakat site ile ilgili olabilir, ayrıca fazla da uÄŸraÅŸmadım açıkçası, hâlledilebilecek bir sorun, yeni kurulmuÅŸ bir iÅŸletim sistemi, ayrıca yalnızca tek bir dağıtımı baÄŸlıyor. Ayrıca bu sitede blog yazarken Windows’ta kopyala, yapıştır yapamıyorum; Linux’ta bu çok kolay. Ve bunu çok kullanırım. Ama gene dearadaki farkı kapatmak adına:
(Linux:8-Windows:3)
Åžimdilik bu kadar yeter, çünkü bu maç uzadıkça uzar, sanırım Linux daha fazla farkı atmadan bitiÅŸ düdüğünü çalmalıyım. Hâlâ Windows’ta mısınız?
Bir dahaki açık kaynak kodun felsefesine değineceğim.
SAYGILAR…
proje yönetimi programına ihtiyacı olanlara ücretsiz, açık kaynak bir proje: openproj.
microsoft office’in project yazılımına alternatif olarak düşünülen openproj, projity.com tarafından hazırlanmış.
mirosoft ve primavera uygulamalarıyla da uyumlu çalışabiliyor, cpal lisansıyla dağıtılıyor. Windows’un yanında Linux, Unix ve Mac iÅŸletim sistemlerinde de çalışan openproj yazılımını, sourceforge.net sitesinden indirebilirsiniz.
her an bildirgeç te yayınlanacağını beklediğim için haber yapmakta geciktiğim, bazı Linux severlerin favori dağıtımı ubuntunun en son versiyonu atılgan şebek (gutsy gibbon) 18 ekimde duyuruldu.
atılgan şebek
buradan yeni sürüm ile ilgili detayları, buradan da indirme linklerini bulabilirsiniz.
